ŞAŞILIK

Şaşılık diğer tanımla göz kayması gözlerinin paralel bakışının bozulması durumudur. İçe veya dışa olabileceği gibi yukarılı aşağılı kaymalar da olabilir. Kaymaları kabaca göz kaslarının felcine bağlı olanlar ve olmayanlar diye sınıflayabiliriz. Felce bağlı olmayan kaymalarda, doğumsal kaymalar ayrı bir yer tutar.

Bebeğin doğumundan itibaren veya ilk 5 ayı içinde ortaya çıkan yüksek açılı kayma türüdür. Aşağı yukarı kaymalar, gözde titremeler de tabloya dahil olabilir. Bebekte önemli bir kırma kusuru yoktur veya varsa bile kayma gözlük ile toparlamaz. Bu durumda en doğru yaklaşım 1-1.5 yaş içinde ameliyat ile kaymanın düzeltilmesidir. Böylece bebek her iki gözüyle birlikte bakmayı öğrenebilir ve 3 boyutlu görme yeteneği kazanabilir. Ancak ameliyat sonrası takipler oldukça önemlidir, kaymanın tekrarlamaması ve tembellik olmaması için kontrollerin aksatılmaması gereklidir. Bazen ameliyat sonrası gözlük verilebilir ve kapama tedavileri gerekebilir. Bu nedenle okul dönemi dahil bu çocukların belirli aralıklarla kontrolleri gerekir. İlk bir yaşından sonra başlayan bazı kayma tiplerinde gözlük tek en etkin tedavidir. Hastalarda genellikle orta ve yüksek derecelerde kırma kusur vardır bazen de her iki göz arasında kırma kusur farkı bulunur. Gözlük takıldığında kayma düzelir. Kırma kusur farklarında tembellik oluştuysa veya risk var ise kapama tedavisi de uygulanabilir. Bu tarz kaymalarda bazen ikili camlar da kullanmak gerekebilir. Eğer gözlük kullanımına rağmen, gözlüklü iken halen bir miktar kayma oluyor ise o zaman ameliyat ile kalan kaymanın düzeltilmesi gerekebilir.

Göz kaslarımızı hareket ettiren sinirlerin felçlerine bağlı olan kaymalar doğum travmasına, kazalara, beyin içinde gelişen damarsal bozukluklara, tümörlere, ileri yaşta şeker ve hipertansiyon gibi nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Bu tarz kaymalarda genel yaklaşım ortalama 1 sene kadar felcin gerilemesini ve kasın işlevinin tekrar başlamasını beklemektir. Ancak bu bekleme döneminde küçük yaş grubunda kapamalar tembellik oluşmaması açısından önemlidir, ve bekleme döneminde çift görmeyi önlemek veya azaltmak için botox uygulaması yapılabilir. Bekleme dönemi sonrası halen kayma devam ediyorsa veya çift görme yoğun ise cerrahi tedavi gereklidir. Tiroid hastalıkları, görme azlığı, kasların düzenli çalışmasını engelleyen bazı metabolik hastalıklar gözde kaymaya neden olabilir. Bunların bir kısmı botox, prizmatik gözlükler ortoptik tedaviler ile çözümlenirken bir kısmı ameliyat gerektirir.

Kayma tedavisi hasta ile doktorun işbirliği içinde olduğu bir tedavidir, bu nedenle bir çok koldan tedavinin yönlenmesi çabuk sonuç almayı kolaylaştırır. Gözlük, ameliyat , ortoptik tedavi, kapama, botox tedavi seçeneklerinden uygun olanlarını tespit etmek ve bunların tedavi sürelerinin bazen uzun olabileceğini bilmek önemlidir.